ابوالقاسم سحاب

ابوالقاسم سحاب در ۱۹ فروردین‌ماه ۱۲۶۶ش در یک خانواده دهقانی در قریه فم تفرش به‌دنیا آمد. در سه سالگی به مکتب‌خانه آخوند ملاحسین شاهمیری رفت و با استعداد شگرفی که داشت، در مدت کوتاهی دروس مقدماتی را فراگرفت. سپس در محضر دیگر علمای تفرش، شادروانان امامی و سیدعلی‌اکبر سجادی، به فراگرفتن فقه و اصول و زبان‌های عربی و فرانسه اهتمام کرد. او خطی خوش و طبعی روان داشت. ابوالقاسم در ۲۰ سالگی با دخترخاله‌اش ازدواج کرد. تلاش شبانه‌روزی این همسر وفادار موجب آسایش و آرامش بیش‌تر وی در پیشرفت‌های علمی و فرهنگی شد. سحاب با کمک رجال تفرش، دبیرلشکر و سناءالدوله، در صد سال پیش مدرسه‌ای دخترانه در تفرش تأسیس کرد

ادامه نوشته

ابن خردادبه

ابوالقاسم عُبیدالله بن عبدالله اِبْن خُرْدادْبِه‌ْ (خرداذبه)(۲۱۱ق=۸۲۶م/حدود ۳۰۰ق=۹۱۲م) جغرافی‌دان، تاریخ‌نویس و موسیقی‌شناس ایرانی (خراسانی) سده ۳ق و نویسنده کتاب المسالک و الممالک است.

نیایش ابن خرداد از نجبای زرتشتی بود که توسط برمکیان اسلام آورد و پدرش فرمان‌دار طبرستان و او خود از کارگزاران دستگاه عباسی و مأمور دیوان برید (مدیر کل پُست و اخبار) در سرزمین پهلویان «بلادالبهلویین» یا همان ماد کهن بود

ادامه نوشته

ابوزید بلخی

ابوزید احمد بن سهل بلخی در شامستیان بلخ (از رستاق غربنکی از جمله دوازده نهر بلخ) زاده شد، در ۹۳۴ میلادی درگذشت. پدر او از مردم سیستان و معلم صبیان در روستای شامستیان بود.

تخصص ابوزید در فلسفه و علم کلام بود. وی کتاب‌های معتبری در این دو موضوع و همچنین در علوم دیگر مانند ستاره‌شناسی و جغرافی داشت. از آثار متعددی که در الفهرست به نام او ثبت شده دو کتاب فضیلة علوم‌الریاضیات، و کتاب اختیارت‌السیر معروف تر است، صورالاقالیم او بیشتر شامل نقشه‌های جغرافیایی بود. البدء والتاریخ که قبلاً بدو نسبت داده می‌شد، در واقع در ۹۶۶ میلادی به وسیلهٴ مطهربن‌طاهر مقدسی تألیف شده‌است.

ادامه نوشته

حمدالله مستوفی

 حمدالله (یا: حمد) بن تاج‌الدّین ابى‌بکربن حمدبن نصر مستوفى قزوینی از مورخان مشهور، شاعر، نویسنده و جغرافیدانان اسلامی در سال 680 قمری در قزوین متولد شد
او از خاندان قدیم مستوفیان قزوین است که نسبش با 14 پشت به حربن یزید ریاحی می‌رسد که در زمان معتصم عباسی در قزوین ساکن شده و دارای شغل دیوانی بوده‌اند.دوران کودکی و نوجوانی حمدالله چندان مشخص نیست ولی ظاهرا وی در زادگاه خود به کسب علم و دانش پرداخته و از نوجوانی سرایش اشعار خویش را آغاز کرده است. حمدالله مستوفی در جوانی علیرغم علاقه فراوان به تاریخ و جغرافیا و شعر و ادب، همانند اسلاف خویش جذب مشاغل دیوانی گشت.

ادامه نوشته

حسن مشحون

حسن مشحون در اردیبهشت ماه 1285 در محله ارگ تهران دیده به جهان گشود . وقتی تحصیلات متوسطه را تمام کرد و از دارالفنون فارغ التحصیل شد قرار بود همراه محصلین اعزامی به اروپا برود ، مشاهده گریه و بی تابی های مادر او را از این سفر منصرف کرد به دانش سرای عالی رفت و در سال 1313 با احراز رتبه اول در رشته تاریخ و جغرافیا لیسانس گرفت.

 

ادامه نوشته

پرويز کردواني

 

مرتبه علمي: استاد

دانشکده و گروه: دانشکده جغرافيا - گروه جغرافياي انساني

پرويز كردواني متولد 1310 در روستاي مندولك گرمسار است.

پدرش حسينعلي بلوكباشي از ملاك منطقه بود. پرويز كوچك تحصيلات ابتدايي را در دبستان داراب ريكان و دوره متوسطه را به قول قديمي‌ها تا كلاس 9 در دبيرستان آفتاب گرمسار مي‌گذراند. اما دست روزگار او را به تهران مي‌كشاند و ديپلمش را از دبيرستان رازي كه آن ايام به مدرسه فرانسوي‌ها مشهور بود مي‌گيرد. كردواني پس از پايان تحصيلات متوسطه براي ادامه تحصيل به آلمان مي‌رود و مراتب تحصيلي‌اش را تا اخذ درجه دكتراي رشته عمران كوير طي مي‌كند. او براي انجام پروژه پايان تحصيلي‌اش يك تن از خاك‌هاي كويري ايران را به آلمان مي‌برد و با كسب رتبه اول در ميان تمامي دانشجويان اين رشته سال 1966 دكترايش را دريافت مي‌كند و مورد تشويق مقاماتي در آلمان و ايران نيز قرار مي‌گيرد.

ادامه نوشته

ابوحنیفه دينوري

ابوحنیفه احمدبن داوود دينوري ،از اساتيد مسلم در علم لغت و ادب و رياضيات و به عبارتي ادیب و دانشمند، مورخ، جغرافی دان، منجم و از گیاه شناسان شهير مشرق زمین. او ایرانی است و در قرن سوم هجری قمری در "دینور" از شهرهای نزدیک کرمانشاه به دنیا آمد. در جوانی از بین النهرین، حجاز، فلسطین، و کرانه های خلیج فارس دیدن کرد. مدتی در بصره و کوفه نزد علمای آنجا، به تحصیل علم پرداخت. در سال 235 هـ ق به اصفهان رفت و مدتی در آن شهر در رصدخانه ای که خود آن را بنا کرده بود، به رصد ستارگان و ثبت محاسبات نجومی مشغول بود.

ادامه نوشته

محمد حسن گنجی

محمد حسن گنجی، (متولد ۱۲۹۱ در بیرجند) تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در

موطن خود و تحصیلات عالی را در تهران (دارالمعلمین عالی ۱۳۰۹-۱۳۱۲)، انگلستان (۱۳۱۲-۱۳۱۷) و آمریکا (۱۳۳۱-۱۳۲۳) در رشته جغرافیا با تأکید بر اقلیم شناسی انجام داده و پایان نامه او درباره آب و هوای ایران به زبان انگلیسی به چاپ رسیده‌است.

او از سال ۱۳۱۷ تا ۱۳۵۴ در خدمت دانشگاه تهران به تدریس اشتغال داشته و اول کسی بوده‌است که جغرافیای نوین را وارد برنامه‌های دانشگاهی کرده‌است. وی مراحل دانشگاهی را از دبیری تا معاونت دانشگاه طی کرده و در سال ۱۳۵۴ با اخذ درجه استادی ممتاز بازنشسته شده‌است.

وی از سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۷ مدیریت اداره کل هواشناسی را عهده دار بوده و در واقع بینانگذار سازمان هواشناسی ایران بوده‌است.

در همین سالها او ۴ سال ریاست منطقه آسیا را در سازمان هواشناسی عهده دار بوده و از همان سال رابطه خود را با همان سازمان حفظ کرده‌است. وی چندین کتاب -از جمله اطلس اقلیمی ایران - و بیشتر از صد مقاله به زبانهای فارسی و انگلیسی منتشر ساخته و به همین مناسبت در سال جاری برنده جایزه ۲۰۰۱ سازمان هواشناسی جهانی شده‌است. ^†

ادامه نوشته

ابو ریحان بیرونی

بیرونی، ابوریحان محمدبن‌احمد بیرونی خوارزمی(362- پس از 440ق/973-1048م)، دانشمند پرآوازۀ ایرانی. وی در میان دانشمندان دورۀ اسلامی بیشتر با کنیۀ خود و به ندرت با نسبت خوارزمی شناخته می‌شود، اما پژوهشگران اروپایی معمولاً او را بیرونی می‌نامند. او در بیرونِ(خارج) شهر کات، پایتخت کهن خوارزم که در آن روزگار خوارزمشاهیان آل‌عراق بود، یا شاید دژی به نام بیرون در خوارزم زاده شد. خود بیرونی در شعری گفته است که پدر خود رانمی‌شناسد، چه رسد به آنکه بداند نیایش کیست(نک‍: یاقوت، 5/2335). گرچه اغراق شاعرانه در این سخن آشکار است، اما می‌توان با استناد به آن گفت که وی احتمالاً از خانواده‌ای اشرافی نبوده است.

ادامه نوشته

حسین شکوئی

(متولد۹ آذر ۱۳۱۲ خورشیدی در تبریز - درگذشت ۲۸ شهریور ۱۳۸۴ خورشیدی در تهران)، جغرافی‌دان معاصر ایرانی و بنیان‌گذار گروه جغرافیای دانشگاه ملی سابق (شهید بهشتی) و استاد سابق دانشگاه تربیت مدرس است. وی در سومین دوره جایزه ملی چهره‌های ماندگار ایران، به عنوان چهره ماندگار جغرافیا برگزیده شد.

ادامه نوشته

استاد عباس سحاب

استاد عباس سحاب (پدر علم جغرافیای ایران) در سال هزار و سيصد و پانزده در خيابان شاه آن زمان تهران، نوجواني دبيرستاني جمله اي از چند جهانگرد فرانسوي شنيد كه مسير اصلي زندگي آينده وي را تعيين كرد.

ادامه نوشته